Η γνώση πρέπει να διαχέεται, λεει ο ποιητής, , ο καθένας μας δηλαδή σπρώχνει όσο μπορεί το μπαλάκι της πληροφόρησης λίγο πιο πέρα. Ετσι λοιπόν έδωσα τη δική μου κλωτσιά σήμερα.
Εχθες το βραδάκι κατά τις 23:30 πηρα ενα τηλεφώνημα απο τον θείο μου στη Βόνιτσα που μου ζητουσε να γραψω την τοποθετηση μου , μιας και ασχοληθηκα στην μεταπτυχιακη μου μελετη με τον Αμβρακικο, για την περιβαλλοντικη κατασταση στην περιοχη αυτη εν οψει της προσφατης θεσμοθετησης του σε εθνικο πάρκο. Κουρασμένη μεν αλλα γεμάτη ενθουσιασμο για το οτι θα μπορουσα να χρησιμοποιησω τις γνωσεις μου για να βοηθήσω μεαυτον τον τροπο τον τοπο μου, αρχισα να γραφω
το μηνυμα μου παει καπως ετσι......
Ονομάζομαι Δήμητρα Μασούρα και εργάζομαι στην Δ/νση Υγείας του Νομού Χίου ως Επόπτρια δημόσιας Υγείας. Μεγάλωσα σε αυτόν τον τόπο και μου δόθηκε η ευκαιρία ή μάλλον εγώ την άρπαξα πρόσφατα μέσω των μεταπτυχιακών μου σπουδών στη Βιώσιμη ανάπτυξη-Διαχείριση Περιβάλλοντος στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών να ασχοληθώ με τον Αμβρακικό και ειδικότερα μεν μελέτη της αλιείας της γαρίδας. Δυστυχώς δεν ειναι δυνατόν να βρίσκομαι ανάμεσα σας σήμερα αλλά θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μου μαζί σας, έστω και με αυτόν τον τρόπο. Πολύ συνοπτικά, κατά τη διάρκεια ενός χρόνου, έκανα μετρήσεις σε 800 γαρίδες , προσπαθώντας να προσεγγίσω την κατασταση του πληθυσμού της γαρίδας στον Αμβρακικό Παράλληλα πήρα συνεντεύξεις απο ανθρώπους που σχετίζονται με αυτό το είδος, προέδρους αλιευτικών συλλόγων, καταναλωτές, έμπορους γαρίδας, εκπρόσωπους της διεύθυνσης αλιείας της περιοχής καταγράφοντας τις απόψεις τους για την κατασταση του πληθυσμού της γαρίδας. Όπως παρουσιάστηκε απο τις συνεντεύξεις ένα βασικό θέμα που απασχολεί όλες τις παραπάνω ομάδες ειναι η παράνομη αλιεία Δευτερευόντως ζητήματα όπως η περιβαλλοντική επιβάρυνση του Αμβρακικού και η υπεραλιεύση της γαρίδας αναφέρονται ως αίτια που μπορει να οδηγήσουν σε μείωση του αποθέματος της γαρίδας. Τα στοιχεία απο τις μετρήσεις δείχνουν μια ελαφριά μείωση σε ορισμένες βιολογικές παραμέτρους του πληθυσμού της γαρίδας στον Αμβρακικό σε σχέση με 10 χρόνια πριν, Επισήμως η παραγωγή της γαρίδας εδώ δεν καταγράφεται, παρά ελάχιστα, άρα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι ακριβώς παράγει αυτός ο Κόλπος. Οι πρόεδροι των αλιευτικών συλλόγων και οι έμποροι γαρίδας θεωρούν ότι οι διακυμάνσεις στην παραγωγή ανά έτος οφείλεται και στις περιβαλλοντικές συνθήκες κάθε χρονιάς., παράγοντας αστάθμητος αλλά σίγουρα ασύνδετος με την περιβαλλοντική κρίση σήμερα?
Η έρευνα παρουσιάζει σημεία κάμψης για την γαρίδα στον Αμβρακικό, όχι τόσο δυσοίωνα όσο η περιβαλλοντική κατασταση στον Κόλπο αλλά αρκετά ισχυρά κατά την γνώμη μου για να μας κινητοποιήσει όλους , απλούς πολίτες, πολιτικούς, επιστήμονες . Το γεγονος ότι υπάρχει τόσο στην έρευνα που έκανα όσο και στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα τελευταία έντονος προβληματισμός για την περιβαλλοντική κατασταση στον Αμβρακικό και τις επιδράσεις που έχει στην αλιεία και σε άλλους τομείς της τοπικής κοινωνίας ειναι καταρχήν ενθαρρυντικό σημάδι. Η πρόσφατη θεσμοθέτηση του Αμβρακικού ως Εθνικό πάρκο ειναι ένα βήμα μπροστά αλλά δεν φτάνει. Η συμμετοχή μας στη διαμόρφωση της καθημερινότητας μας ειναι πλέον υποχρέωση μας. Η περιβαλλοντική κρίση δεν ειναι πλέον κάτι τόσο μακριά απο εμάς, μας έχει επισκεφτεί στον ίδιο μας τον τόπο. Η γαρίδα , είδος τόσο σημαντικό για τους ντόπιους ψαράδες αντιστέκεται ακόμη αλλά για πόσο αν συνεχίσουμε να συμπεριφερόμαστε σαν να είμαστε αιώνιοι και δεν σεβόμαστε το περιβάλλον που μας τρέφει?
Υπάρχει ακόμη χρόνος για να αναστραφεί η κατασταση αλλά όχι χωρίς παραχωρήσεις και ουσιαστικές επιλογές ζωής. Όλοι είμαστε υπεύθυνοι για την κατασταση που βιώνουμε: Οι πολίτες που με τις επιλογές μας ή με την αδιαφορία μας στηρίζουμε δράσεις που στρέφονται ενάντια στον περιβάλλον που ζούμε, οι επιστήμονες που με την προσήλωση τους αποκλειστικά και αυτιστικά την προστασία του περιβάλλοντος βγάζουν απέξω τους ανθρώπους που θέλουν να ζήσουν από αυτό και τέλος οι άνθρωποι της διοίκησης και αυτοδιοίκησης που δρουν κοντόφθαλμα υποστηρίζοντας στρεβλά μοντέλα ανάπτυξης. Ο Αμβρακικός έχει τη δυνατότητα να συνδυάσει και τα τρια στοιχεία της Βιώσιμης ανάπτυξης! 1) την προστασία των σημαντικών οικοσυστημάτων του 2) την οικονομική ανάπτυξη των κοινωνιών που ζουν σε αυτόν πάνω σε βάσεις ήπιας ανάπτυξης και 3) την κοινωνική συνοχή των τοπικών κοινωνιών. Αν τα σχέδια για την διαχείριση του τόπου αυτού δεν έχουν την κοινωνική συναίνεση , τότε φοβάμαι ότι θα αποτύχουν. Η κάθε είδους αλλαγή απαιτεί τομές. Ευκαιρία λοιπόν για τους Δήμους να μην ανακυκλώνουν μόνο ευχολόγια την προστασία του Αμβρακικού αλλά και με τις πράξεις τους να προωθούν και να επιδοκιμάζουν ενέργειες επιχειρήσεων και πολιτών φιλοπεριβαλλοντικές. Τέλος ελπίζω ο Φορέας Διαχείρισης να μπορέσει να ανταποκριθεί στον σκοπό του και να προχωρήσει στην ουσιαστική χάραξη διαχειριστικής πολιτικής στον Αμβρακικό. Είμαι στη διάθεση του και οποιουδήποτε θα ήθελε επιπρόσθετα στοιχεία για την μελέτη μου. Σας ευχαριστώ πολύ.
Ας βρουμε την δύναμη και το θάρρος να μην σιωπούμε σε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Αλλωτε ηχηρά, αλλοτε λιτα, αλλοτε κυνικα αλλα η φωνη μας να βρισκει διεξοδο.....
